Geschiedenis van de Willibrordkerk van Bergschenhoek
Voorgeschiedenis
Het huidige kerkgebouw van de St. Willibrordparochiekern is het derde gebouw.
Nadat de katholieken van deze streek vanuit Hillegersberg moesten uitwijken naar Bergschenhoek, werd het eerste kerkje ( een schuilkerk ) gebouwd op het erf van boer Maarten Janszoon van Capelle aan de West Achterweg, nu het einde van de Smitshoek.
Daar hebben de katholieken in het geheim hun diensten gehouden.
Ruim 180 jaar heeft deze schuurkerk dienst gedaan tot er in 1834 op dezelfde plaats een stenen kerkgebouw in gebruik kon worden genomen omdat het katholieke geloof niet langer verboden was.
Het erf rondom de kerk groeide uit tot een katholieke enclave in het dorp met kerk, kosterswoning, koetshuis, paardenstal en verderop enkele kerkhuizen, ofwel de klopjeswoningen.
Reeds na enkele jaren werd duidelijk dat deze kerk niet goed gebouwd was.
Het was een bekrompen, slecht gebouwd waterstaatsproduct.
In november 1836 werd de kerk door stormschade getroffen en in 1838 begon de zuid westelijke gevel al water door te laten.
Ne vele herstellingen aan het gebouw en na vele, soms verhitte discussies werd in 1909 besloten tot de bouw van een nieuwe kerk, naar een ontwerp van de Rotterdamse architect Margry. De plek van het nieuwe kerkgebouw is vlak naast het oude gebouw.
Het huidige kerkgebouw
Eind 1910 was het gebouw gereed en werd het ingezegend door de deken van Delft op 15 december.
Op 12 juni 1911 werd de kerk plechtig geconsacreerd door de bisschop van Haarlem.
De kosten van kerk en pastorie tezamen waren 38000 gulden.
Omgerekend is dat 17000 euro.
De kerkklokken
In 1929 werden twee kerklokken overgenomen van de afgebroken R.K. kerk aan de Wijnhaven in Rotterdam. Ze zijn hetzelfde jaar in ontvangst genomen door het kerkbestuur, gewijd en in de toren gehesen.
In 1942 werden deze klokken op last van de Duitse bezetter weggehaald om te worden omgesmolten tot munitie.
Het verlies was erg pijnlijk voor de parochie omdat er destijds met heel veel moeite het geld voor de aankoop bijeengebracht was.
Op 30 december werd eerst de kleinste klok samen met de klok van de Hervormde kerk afgevoerd. Toen was de vrachtwagen vol en de grote klok bleef achter.
Pastoor Poppe ( pastoor van 1940 tot 1945 ) hoopte stiekem dat deze klok vergeten zou worden. Helaas werd deze klok op 27 januari 1943 alsnog opgehaald.
Uiteindelijk duurde het tot 1948 dat er weer roomse klokklanken over het dorp galmden.
Bij gelegenheid van het zilveren priesterfeest van pastoor van Rijn werden bij de firma Petit en Jansen twee klokken besteld.
De kleine klok weegt 225 kg en heeft de toonhoogte Cis.
Op deze kleine klok staat geschreven:
“In honorem Patroni Willibrordi paroeciani me D.D. in memoriam Jubil.arg. Pastoris 1948. Vertaald betekent dat: Ter ere van de patroon Willibrord; parochianen hebben mij geschonken ter gedachtenis aan het zilveren jubileum van de pastoor.
De grote klok weegt 400 kg en heeft de toonhoogte Ais.
Op deze grote klok staat de tekst: “In honorem Imm. Cordis B.M.V. 1948”.
De vertaling is: “Ter ere van de Heilige Maagd Maria. 1948.
Orgel
Over het orgel is vrij weinig bekend.
Uit de boeken blijkt dat het oude orgel ( waarschijnlijk nog uit de tweede kerk) in 1939 algeheel gerestaureerd en vernieuwd werd voor een bedrag van 4000 gulden.
De vernieuwing werd gedaan door de Rotterdamse orgelfabriek Valcks en van Kouteren.
Het orgel is electro-pneumatisch en telt 2 manualen met vrij pedaal en 14 registers, waarvan twee sprekende registers op het pedaalwerk.
In 1948 werd een grondige restauratie uitgevoerd omdat er in de oorlogsjaren amper onderhoud gepleegd was.Zie ook het stuk onder onze parochiekern daar vindt u meer informatie over het orgel.
Het interieur
Het interieur heeft in de loop van de tijd enkele wijzigingen ondergaan.
Opvallend in deze kerk zijn de communiebanken en het hoogaltaar.
Tijdens het pastoraat van pastoor Hugo van der Heijden (1960-1975) bleken de heiligenbeelden en de preekstoel vol houtworm te zitten.
Alles wat besmet en aangetast was, is verwijderd en vernietigd.
Daarvoor in de plaats kwamen er nieuwe retables ter ere van Maria (links) en Jozef (rechts).
Er kwam een nieuw beeld van St. Willibrord en een beeld van het H. Hart van Jezus.
Omdat ook de kruiswegstaties waren aangetast, zijn ook die vervangen door nieuwe.
Altaarretables, de beelden en de kruiswegstaties zijn ontworpen en gemaakt door de kunstenaar Jan Heman.
In 1986 werden ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het kerkgebouw en het 30-jarig priesterfeest van pastoor van Bockxmeer de drie kroonluchters aangeschaft die nu nog boven het middenpad hangen.
De restauratie
In 2005 moesten met een loterij en andere acties gelden worden ingezameld om de wegzakkende kerktoren een nieuwe fundering te geven.
In 2007 bleek na een inspectie van de ruimte onder de kerkvloer dat de dragende betonnen binten onderhevig waren aan een ernstige vorm van betonrot.
Wederom werden er door het bestuur acties georganiseerd.
Omdat het een heel ingrijpende operatie was, is de kerk een jaar gesloten geweest.
Bijna alle vieringen zijn gewoon doorgegaan in de in 2006 nieuw gebouwde parochiezaal.
Een hoogtepunt was op zaterdagavond 11 oktober 2008 toen onze bisschop Mgr. Van Luyn de kerk officieel heeft heropend.
Het kerkhof.
Tot 1829 begroeven de Hoeksenaren hun overledenen bij de Hillegonda kerk in Rotterdam-Hillegersberg.
Maar de behoefte onder de katholieken groeide om hun overledenen in de buurt te begraven.
De grond waar nu het kerkhof ligt werd al in 1793 verkregen van de overleden boer Simon Gerritzoon van der Goes.
Maar na de Franse tijd ( 1813 ) was er geen geld meer om het kerkhof aan te leggen.
Uiteindelijk was er 2000 ton duinzand nodig om het kerkhof aan te leggen.
De eerste begrafenis was op 23 juli 1829.